مروری بر رابطه معماری بومی و اقلیم با بررسی شاخص‌های آسایش حرارتی، مورد مطالعاتی: شهر نوشهر

ویژگی‌های آب و هوایی هر منطقه نقش برجسته‌ای در شکل‌دهی معماری آن منطقه دارد. در گذشته معماران و مردم توجه بسیار زیادی به اقلیم1 و آسایش حرارتی داشته‌اند. شناخت پتانسیل‌های طبیعی برای ایجاد آسایش توسط شاخص‌های آسایش حرارتی2 و برداشت از الگوهای معماری بومی که پاسخگوی مسائل اقلیمی بوده‌اند می‌تواند در شکل‌دهی بهتر معماری امروز مفید باشد. همواره معماری، استفاده از تجارب، سنت‌ها و شیوه‌های زندگی بوده و هست که مبانی اصلی معماری بومی را تشکیل می‌دهد. به‌طور کلی اجتماع‌پذیری فضاهای جمعی و سکونت در یک مکان ملزوم وجود آب و هوای مناسب و شرایط آسایش می‌باشد. برای رسیدن به آسایش حرارتی باید ویژگی‌های اقلیمی هر ماه را شناسایی کرد و از تدابیر معماری برای مقابله یا استفاده از آن بهره گرفت. هدف از پژوهش حاضر بررسی شاخص‌های آسایش حرارتی و ارائه دستورالعمل‌های طراحی و مقایسه نتایج به‌دست آمده با معماری بومی منطقه است. برای دستیابی به اهداف تحقیق از دوره آماری 40 ساله (2016-1977) ایستگاه سینوپتیک نوشهر به روش تحلیلی-توصیفی بهره گرفته شده است. برای شناسایی گروه اقلیمی منطقه و طول دوره خشکی از فرمول دمارتن، آمبرژه و نمودار آمبروترومیک استفاده شده و برای تعیین محدوده آسایش حرارتی از شاخص‌های اولگی، گیوانی3 و ماهانی4 بهره گرفته شده است. با بررسی‌های به‌عمل آمده مشخص شد که شهر نوشهر دارای اقلیم فرامرطوب می‌باشد و به‌لحاظ آب و هوایی، شش ماه از سال دارای هوای سرد و کمی سرد، چهار ماه راحت و دو ماه گرم و شرجی است. دستورالعمل‌های به‌دست آمده از شاخص‌ها با معماری بومی منطقه در یک راستا قرار دارند، لذا بهره‌گیری از الگوهای معماری بومی به‌عنوان الگویی اثبات شده پیشنهاد می‌شود.